دسترسی به سیگار در افغانستان حتی برای کودکان آسان است
به گزارش افغان نیوز: پس از گذشت دو سال از صد در صدی شدن مالیات بر واردات سیگار در افغانستان، هنوز هم در قیمت آن در بازارهای این کشور تغییری به وجود نیامده است.
در پی نگرانی‌ها از افزایش استفاده از سیگار به ویژه دسترسی آسان جوانان به تنباکو و فرآورده‌های آن، دولت افغانستان برای کاهش میزان استفاده از سیگار اقدام کرد.
پارلمان افغانستان در سال ۲۰۱۵ در اقدامی بی‌پیشینه، تعرفه واردات سیگار را از بیست درصد به صد درصد افزایش داد. تلاشی که به نظر می‌رسد بی‌اثر بوده است.
احمد فرید، سیگارفروش در کابل می‌گوید در دو سال اخیر در قیمت سیگار هیچ تغییری نیامده است.
چرا تغییری در قیمت سیگار نیامده؟
یکی از تاجران افغان که سیگار وارد می‌کند و نخواست نامش در گزارش ذکر شود، ادعا می‌کند که فساد گسترده در گمرکات افغانستان در بخش واردات سیگار سبب شده تا قیمت آن کاهش نیابد.
او می‌گوید: "در سه کانتینر، یکی آن در حدود سی درصد مالیه می‌پردازد و دو کانتینر موتر بدون پرداخت مالیه عبور داده می‌شود. این در حد واردات شرکت خودمان است در حالی که شرکت‌هایی هم وجود دارد که ماهانه بیشتر از چهل کانتینر سگرت وارد می‌کنند."
مجیب الرحمان سمکنی، معاون کمیسیون مبارزه با مواد مخدر مجلس نمایندگان افغانستان به ادعای این تاجر افغان مهر تایید زد.
او گفت: "ادعاهای تاجران ملی‌مان در این رابطه دقیق است. کسی که به افغانستان مال وارد می‌کند در پهلوی مالیه اگر به نام تحفه و یا رشوت چیزی به کارمندان گمرکی ندهند مال‌های‌شان به ماه‌ها در گمرک باقی می‌مانند."
وزارت مالیه افغانستان فساد در گمرکات و بنادر این کشور را می‌پذیرد اما تاکید می‌کند میزان فساد کمتر شده است.
اجمل عبدالرحیمزی، سخنگوی این وزارت می‌گوید اگر اسناد فساد در این نهادها با این وزارت شریک شود، در برابر افراد فاسد، اقدام خواهند کرد.
او گفت: "ما با بسیار جبین باز منتظریم که برای ما اسناد و شواهد بیاورند که گویا در این قلمرو گمرک به این مقدار اجناس بدون تعرفه گمرکی به افغانستان وارد شده. ما نظر به همان اسناد و شواهد می‌توانیم اقدام کنیم."
اما سخنگوی وزارت مالیه می‌گوید بلند رفتن تعرفه گمرکی سبب کاهش واردات آن شده است.
به گفته او، افغانستان پیش از تصویب قانون در ۱۳۹۳ به ارزش بیش از چهار میلیارد افغانی واردات سیگار داشته، این رقم در ۱۳۹۴ به ۵.۴ میلیارد افغانی رسیده و در ۱۳۹۵ که قانون تصویب شد به ۳ میلیارد افغانی کاهش یافته است.
تاثیر افزایش تعرفه سیگار بر شمار افراد سیگاری
برخی‌ها به این باور هستند که اگر تعرفه گمرکی واردات سیگار از این هم بیشتر شود و قاچاق و راه‌های ورود غیرقانونی سیگار هم بسته شود، شمار افرادی که سیگاری هستند، تغییر چندانی نخواهد کرد.
عبیدالله بادل، یکی از شهروندان کابل حالا به حدی به سیگار معتاد شده که آماده است به هر قیمتی باشد، سیگار بخرد.
او می‌گوید: "حالا قیمت یک قوطی سگرت (سیگار) به طور مثال ۳۵ افغانی است. اگر قیمتش هفتاد یا صد افغانی هم شود مردم مجبورند سگرت بخرند و عمل خود را ترک نمی‌کنند."
شمار دیگر اما به این باورند که افزایش قیمت سیگار، می‌تواند سبب کاهش استفاده از سیگار در بین مردم شود زیرا در دراز مدت این افزایش قیمت به زیان افرادی تمام خواهد شد که از نگاه اقتصادی در موقعیت خوبی قرار ندارند.
دکتر اجمل الکوزی کارشناس مسایل بهداشتی می‌گوید آگاهی‌دهی از اضرار خطرناک صحی سیگار می‌تواند راه حل معقول باشد.
او می‌گوید: "بلند کردن مالیه بر واردات سگرت تنها کفایت نمی‌کند، اقدامات دیگری نیز نیاز است که حکومت افغانستان و یا وزارت صحت عامه دست به کار شوند و آگاهی مردم را در مورد اضرار استفاده سگرت بالا ببرند. این می‌تواند امری مهم در کاهش استفاده سگرت باشد."
بر اساس آمارهای وزارت صحت عامه/بهداشت افغانستان از هر ۱۰ شهروند افغان، ۸ نفر آنها با خطر متضرر شدن از دود تنباکو روبرو هستند. نتایج به دست آمده از یک تحقیق نیز نشان می‌دهد که از بین هر صد نفر ۳۵ تن در افغانستان سیگار می‌کشند. تعداد شاگرانی که در مکاتب سیگار می‌کشند نیز قابل توجه گفته شده ؛ ۱۵.۲ درصد.