تشدید تنش بین مسکو و غرب؛ روسیه موشک‌ اتمی آزمایش کرد

 روسیه روز گذشته موشک‌های هسته‌ای را از زمین، هوا و دریا با هدف شبیه‌سازی یک واکنش گسترده به حمله‌ای از سوی غرب آزمایش کرد.

 به گزارش افغان نیوز؛ پس از دستور ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه ارتش این کشور یک موشک بالستیک قاره‌پیما با قابلیت حمل کلاهک اتمی از نوع «یارس» را از سکوی پرتاب «پلستسک» در شبه‌جزیره کامچاتکا شلیک کرد.

 ولادیمیر پوتین دیروز گفت استفاده از تسلیحات هسته‌ای آخرین گزینه روسیه در برابر غرب است.

موشک یارس در سال ۲۰۰۷ توسعه یافت. این یک موشک گرماهسته‌ای است که می‌تواند با چهار کلاهک که به صورت تکی برای حمله به اهداف مختلف حمله کنند، عمل کند. 

وزارت دفاع روسیه گفت، ۲ زیردریایی هسته‌ای در دریای برنت واقع در شمالگان و در دریای اوخوتسک در اقیانوس آرام موشک‌های بالستیک را شلیک کردند. 

همچنین بمب افکن‌های راهبردی Tu-۹۵ هم موشک‌های کروز دوربرد را شلیک کردند. 

رییس‌جمهور روسیه روز سه‌شنبه هشدار داد مسکو به هرگونه حمله، با قدرت هسته‌ای قاطع پاسخ می‌دهد چون امنیت روسیه امری مهم است.

پوتین افزود: «با در نظر گرفتن تنش‌های ژئوپلیتیک فزاینده و تهدیدها و خطرات جدید، برای ما مهم است که نیروهای استراتژیک مدرنی داشته باشیم که همیشه آماده نبرد باشند.»

هانس کریستنسن، مدیر پروژه اطلاعات هسته‌ای در فدراسیون دانشمندان امریکایی نیز گفت: «۱۰ روز پس از رزمایش اتمی امریکا، روسیه اعلام کرد که یک حمله بزرگ اتمی را انجام می‌دهد.»

در همین رابطه، سخنگوی وزارت دفاع امریکا گفته که واشنگتن در نیروهای راهبردی روسیه و مواضع آنها تغییر ندیده‌ است که باعث شود امریکا نیز آرایش خود را تغییر دهد.

همزمان با این، لئونید اسلوتسکی رییس کمیته خارجی دومای روسیه و رهبر حزب لیبرال دموکرات روسیه (LDPR) افزوده است: «روسیه تهدیدی برای هیچ کشوری نیست. اما با توجه به وضعیت ژئوپلیتیکی، ما باید به تنظیم دکترین هسته‌ای خود و حفظ نیروهای بازدارنده راهبردی خود در سطح کافی فکر کنیم.»

پوتین سه ماه پیش پیشنهاد تغییر در دکترین هسته‌ای این کشور را مطرح کرد و گفت: «ما شاهد یک وضعیت سیاسی و نظامی مدرن هستیم که مدام در حال تغییر است و باید این مساله را مد نظر داشته باشیم. ظهور منابع جدید تهدید نظامی و خطرهای پیش روی روسیه و متحدان از جمله مسایلی است که باید به آنها توجه کنیم.»

رییس جمهوری روسیه خواستار ایجاد تغییراتی شد که بر مبنای آن اگر روسیه مورد «حمله گسترده هوایی» قرار گیرد، مسکو پاسخ هسته‌ای به آن را مد نظر قرار خواهد داد.

تنش‌ها بین ایالات متحده و روسیه که در سال‌های اخیر به دلیل جنگ اوکراین شدت گرفته است، از عمیق‌ترین و گسترده‌ترین اختلافات بین این دو کشور از زمان جنگ سرد به شمار می‌آید. با شروع تهاجم روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، این تنش‌ها وارد مرحله‌ای بحرانی شدند و پیامدهای سیاسی، اقتصادی، نظامی و امنیتی بزرگی را به همراه داشتند که نه تنها روابط بین واشنگتن و مسکو، بلکه ساختارهای امنیتی و ثبات جهانی را تحت تاثیر قرار داده است.

روسیه پیش از حمله به اوکراین، بارها اعلام کرد که گسترش ناتو به سمت شرق و نزدیک شدن این سازمان به مرزهای روسیه تهدیدی مستقیم برای امنیت ملی این کشور است. از نظر مسکو، حمایت‌های غرب و به خصوص امریکا از اوکراین و تلاش‌های آن‌ها برای وارد کردن اوکراین به ناتو، دلیلی موجه برای جلوگیری از نفوذ غرب به نزدیکی مرزهایش بود. با این استدلال، روسیه تهاجم گسترده‌ای را علیه اوکراین آغاز کرد، به این امید که با تغییر شرایط سیاسی این کشور و کاهش نفوذ غرب، مانع از ورود اوکراین به ناتو شود.

از سوی دیگر، ایالات متحده و متحدان غربی آن، تهاجم روسیه به اوکراین را نقض آشکار حاکمیت ملی و تمامیت ارضی کی‌یف و تهدیدی جدی برای نظم جهانی تلقی کردند. امریکا بلافاصله موضع‌گیری کرد و با محکوم کردن روسیه، از حمایت همه‌جانبه از اوکراین خبر داد. این حمایت‌ها در ادامه شامل ارسال کمک‌های نظامی، مالی و انسانی به اوکراین و اعمال تحریم‌های گسترده علیه روسیه شد.

یکی از ابزارهای اصلی امریکا در مقابله با روسیه، اعمال تحریم‌های اقتصادی سنگین بود. این تحریم‌ها شامل قطع دسترسی بانک‌های روسیه به سیستم مالی جهانی (مانند قطع دسترسی به شبکه سوئیفت)، ممنوعیت واردات نفت و گاز از روسیه، و محدودیت در دسترسی روسیه به فناوری‌های حساس غربی، به‌ویژه در حوزه‌های انرژی و صنایع دفاعی بود. تحریم‌ها به شدت اقتصاد روسیه را تحت تاثیر قرار دادند، هرچند که این کشور نیز با تکیه بر منابع داخلی و حمایت‌هایی از برخی کشورهای هم‌پیمان، تلاش کرد تا اثرات آن‌ها را کاهش دهد. از طرف دیگر، این تحریم‌ها هزینه‌هایی برای کشورهای غربی به همراه داشت؛ به‌خصوص در حوزه انرژی و تورم که به شکل قابل‌توجهی افزایش یافت.

امریکا و دیگر کشورهای ناتو پس از آغاز جنگ، کمک‌های نظامی گسترده‌ای به اوکراین ارائه کردند. این کمک‌ها شامل ارسال تجهیزات نظامی پیشرفته مانند سیستم‌های ضد تانک و ضد هوایی، هواپیماهای بدون سرنشین، موشک‌های دوربرد و سیستم‌های توپخانه‌ای بود. علاوه بر این، ایالات متحده و متحدانش در حوزه آموزش نیروهای نظامی اوکراین نیز مشارکت کردند. این حمایت‌ها نقش مهمی در تقویت مقاومت اوکراین و عقب‌راندن نیروهای روسیه داشت، هرچند که روسیه این اقدامات را تحریک‌آمیز دانسته و بارها هشدار داده است که افزایش کمک‌های نظامی غرب به اوکراین می‌تواند دامنه درگیری‌ها را گسترش دهد.

همچنان روسیه در واکنش به اقدامات امریکا و متحدانش، تهدیدات متعددی را مطرح کرد. یکی از مهم‌ترین این تهدیدات، احتمال استفاده از سلاح‌های هسته‌ای تاکتیکی در صورت تجاوز به امنیت ملی روسیه بود. این تهدیدات نه تنها به عنوان هشداری به امریکا و ناتو تلقی شد، بلکه به دیگر کشورهای هم‌جوار روسیه نیز هشدار داد که در صورت حمایت از اوکراین ممکن است عواقب سنگینی در انتظارشان باشد. این تهدیدات هسته‌ای و تحریکات لفظی باعث شد که جنگ اوکراین به یک بحران جهانی تبدیل شود و نگرانی‌ها درباره احتمال بروز یک جنگ هسته‌ای در سطح جهانی افزایش یابد.

بسیاری از تحلیلگران معتقدند که جنگ اوکراین به نوعی یک جنگ نیابتی بین روسیه و غرب، به ویژه امریکا، است. امریکا و کشورهای ناتو با ارائه کمک‌های نظامی و مالی به اوکراین، در حال تضعیف روسیه هستند و از سوی دیگر، روسیه تلاش می‌کند که با مقاومت در برابر این کمک‌ها، نفوذ غرب در منطقه را محدود کند. این جنگ نیابتی به ویژه در حوزه اطلاعاتی و سایبری نیز ادامه دارد؛ دو طرف در حال انجام عملیات‌های پیچیده سایبری و اطلاعاتی هستند تا از اطلاعات حساس یکدیگر آگاه شوند و بر روند جنگ تاثیر بگذارند.

یکی از نتایج مستقیم تنش‌ها بین امریکا و روسیه بر سر جنگ اوکراین، بحران انرژی جهانی بود. روسیه به عنوان یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان گاز و نفت به اروپا، پس از اعمال تحریم‌های غرب، صادرات انرژی به برخی از کشورهای اروپایی را متوقف کرد یا کاهش داد.

این امر منجر به افزایش شدید قیمت انرژی در اروپا و دیگر نقاط جهان شد و مشکلات اقتصادی زیادی را به دنبال داشت. اروپا نیز در واکنش به این بحران، به دنبال منابع جدید انرژی و کاهش وابستگی به انرژی روسیه بود.

با وجود تمام تلاش‌های دیپلماتیک، تنش‌ها بین امریکا و روسیه بر سر جنگ اوکراین همچنان ادامه دارد. به نظر می‌رسد که این درگیری‌ها در کوتاه‌مدت حل نخواهد شد و آینده روابط بین دو کشور به شدت تحت تاثیر روند جنگ اوکراین قرار دارد. پیامدهای بلندمدت این تنش‌ها می‌تواند بر روابط امنیتی، اقتصادی و حتی ساختارهای سیاسی جهان تاثیرگذار باشد. از سویی دیگر، در صورت تداوم جنگ و نبود راهکارهای دیپلماتیک، احتمال افزایش خشونت‌ها و گسترش درگیری‌ها به دیگر مناطق نیز وجود دارد.

تنش‌های اخیر بین امریکا و روسیه در پی جنگ اوکراین، به یکی از جدی‌ترین بحران‌های بین‌المللی تبدیل شده است. این درگیری نه تنها به تلفات و خسارات سنگین انسانی منجر شده، بلکه ساختارهای سیاسی و اقتصادی جهانی را نیز به چالش کشیده است. در نهایت، بدون یک راهکار جامع و توافقات دیپلماتیک مؤثر، این تنش‌ها می‌توانند به بحران‌هایی گسترده‌تر منجر شوند و ثبات جهانی را به خطر بیندازند.