نگرانی‌ها از خطر فروپاشی منار جام

به دنبال سرازیرشدن سیلاب‌های مرگ‌بار اخیر در ولایت غور، شماری از فعالان مدنی این ولایت از تخریب و فروپاشی منار جام ابراز نگرانی کرده و خواستار توجه مسوولان به این منار باستانی شدند.

به گزارش افغان نیوز؛ احمد ولی سازش، فعال مدنی ولایت غور روز چهارشنبه ( 2 جوزا) در یک نشست خبری تحت عنوان «صدای سیلاب‌زدگان ولایت غور» در کابل گفت که در پی سرازیر شدن سیلاب‌های اخیر در این ولایت، منار جام یکی از قدیمی ترین میراث‌های باستانی این ولایت را نیز با خطر فروپاشی رو‌به‌رو کرده است.

آقای سازش افزود که سیل ناشی از باران‌های شدید روزهای جمعه و شنبه هفته گذشته باعث شده تا اطراف این منار تاریخی کاملا زیر آب برود و اکنون سیل مستقیماً به دیوارهای این منار برخورد می‌کند.

او از نهاد‌های بین‌المللی به خصوص سازمان یونسکو و حکومت مرکزی خواستار هرچه عاجل در حفظ منار جام و جلوگیری از افزایش تهدیدها و خطر فروپاشی این منار جام شد.

این فعال مدنی ولایت غور تاکید کرد که حکومت سرپرست افغانستان و نهادهای بین‌المللی اقدامات لازم را روی دست بگیرند تا منار جام که قدامت تاریخی بسیار زیاد دارد از بین نرود؛ زیرا این منار جام یگانه داشتهٔ تاریخی و فرهنگی ولایت غور و همه مردم افغانستان است.

با این حال، مسوولان محلی در ولایت غور آسیب‌رسیدن به منار جام در سیلاب اخیر را تأیید می‌کنند و می‌گویند که وضعیت این بنای تاریخی بسیار نگران‌کننده است.

عبدالحی زعیم، رییس اطلاعات و فرهنگ ولایت غور در گفتگو با آژانس افغان نیوز گفت که سیلاب چند روز اخیر مسیرهای رودخانه‌ی هریرود و رودخانه‌ی جام را مسدود کرده و آب از دو طرف به پای منار رسیده است.

آقای زعیم افزود که سیل چند روز اخیر تا دو متری منار رسیده و آب به داخل این بنا نیز نفوذ کرده و یک تیم برای بررسی آسیب‌ وارد‌شده به منار جام به ساحه فرستاده شده است.

در تصاویر منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی دیده می‌شود که اطراف منار جام توسط سیلاب‌ احاطه شده و دیوارهای استنادی اطراف این منار از بین رفته است. براساس تازه‌ترین تصاویر منتشرشده، سیلاب اطراف منار جام را آزاد کرده است.

منار جام در ولسوالی شهرک غور در دره‌ای موسوم به جام در نقطه‌ی وصل رودخانه‌های جام و هریرود موقعیت دارد و این منار یکی از بلندترین منار خشتی جهان شناخته می‌شود.

این منار در زمان سلطنت سلطان غیاث‌الدین غوری، از پادشاهان تمدن غوری‌ها به ارتفاع ۶۵ متر ساخته شده است.

منار جام در سال ۲۰۰۲ در فهرست میراث‌ فرهنگی جهانی در سازمان یونسکو ثبت شد؛ اما گفته می‌شود که در این دودهه هیچ توجهی به این بنای تاریخی نشده و همواره نگرانی درباره‌ی فروپاشی آن وجود داشته است.

این فعال مدنی ولایت غور تاکید کرد که سیلاب‌های اخیر راه‌های مواصلاتی را تخریب و راه‌های کمک‌رسانی را دشوار کرده‌ است و از حکومت سرپرست خواست که در قسمت باز نمودن راه‌های مواصلاتی توجه نماید تا کمک‌ها در عرصه وقت به مردم برسد.

درهمین رابطه، سال گذشته خورشیدی نیز زلزله‌های پی‌هم در ولایت هرات به قسمت‌های از مسجد جامع هرات، قلعهٔ اختیار‌الدین، منارها و برخی از مکان‌های دیگر تاریخی دیگر این ولایت صدماتی وارد کرده است.

محققان مرکز حفاظت از میراث‌های فرهنگی دانشگاه شیکاگوی امریکا در گزارش خود در ماه حوت سال گذشته گفته بودند که با کمک تصاویر ماهواره‌ای و ابزارهای دیگر، بیش از ۲۹ هزار محوطه باستانی را در سراسر افغانستان شناسایی کرده‌اند.

این در حالی است که سرازیرشدن سیلاب‌ها در ولایت‌های بغلان، تخار، بدخشان، سمنگان، فاریاب، سرپل، هرات، بادغیس، غور، دایکندی و قندهار جان‌های ده‌ها تن را گرفته‌اند و خسارت هنگفت مالی به باشندگان این ولایت‌ها وارد کرده‌اند.