کمیسیون حقوق بشر افغانستان در گزارش تازه‌اش گفته که افراد دارای معلولیت دسترسی محدودی به کار و آموزش دارند و نباید از نظام آموزش همگانی محروم باشند.
به گزارش افغان نیوز: کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان با نشر گزارشی پیرامون وضعیت حقوق بشری معلولان، می‌گوید که چالش‌های فرا راه افراد معلول در خصوص دسترسی آن‌ها به حقوق بشری‌شان و همچنان برخورد تبعیض آمیز جامعه سبب محدودیت حضور و مشارکت اجمتاعی آن‌ها شده است.
اعضای کمیسیون حقوق بشر افغانستان روز گذشته «یک‌شنبه ۲۰ دلو» از دولت و دیگر نهادهای که در زمنیه‌ی حقوق معلولان مسئولیت دارند، خواست که اقداماتی را برای بهبود وضعیت معلولان و دسترسی آن‌ها به حقوق ابتدایی بشری‌شان روی دست بگیرند. از جمله: اجرای قانون حقوق و امتیازات معلولان و طرزالعمل چگونگی استخدام آن‌ها، ایجاد مراکز بازتوانی برای معلولان ذهنی، فراهم‌سازی زمینه‌ی آموزش فراگیر برای کودکان معلولان، دادخواهی، آگاهی‌دهی و ترویج حقوق معلولان، توجه به توانمندی معلولان و مشارکت موثر آن‌ها در عرصه‌های مختلف. یکی از خواست‌های دیگر این کمیسیون از دولت، انجام یک سروی ملی معیاری برای شناسایی معلولان و تهیه‌ی آمار دقیق از تعداد آن‌ها است.
این کمیسیون نظرسنجی‌ای را در مورد وضعیت حقوق بشری معلولان انجام داده و با حدود ۹۸۰ ملعول در ۲۸ ولایت کشور مصاحبه کرده است. از این میان تنها ۱۹۳ فرد آن زنان و متباقی آن مردان بوده‌اند. بیشتر پاسخ‌دهندگان بالای ۲۶ سال سن داشته‌اند. براساس این نظرسنجی، حدود ۷۰۰ پاسخ‌دهنده دچار یک نوع معلولیت فیزیکی‌اند. پس از معلولیت فیزیکی، معلولیت چندگانه در رده‌ی دوم و معلولیت بینایی در رده‌ی سوم و معلولیت شنوایی در رده‌ی چهارم و معلولیت‌های ذهنی در رده‌ی پنجم قرار دارد.
یافته‌های نظرسنجی کمیسیون مستقل حقوق بشر نشان می‌دهد که بیش از ۵۰ درصد پاسخ‌دهندگان این نظرسنجی به فرصت‌های شغلی دسترسی ندارند. از مجموع ۹۷۹ پاسخ دهنده، فقط ۲۰۹ تن آن‌ها گفته‌اند که شاغل‌اند. از این میان حدود ۷۰ درصد آن‌ها دارای شغل آزادند، ۱۷ درصد در اداره‌های دولتی و ۱۲ درصد دیگر در اداره‌ها و نهادی‌های خصوصی کار می‌کنند.
برپایه‌ی این نظرسنجی، پاسخ‌دهندگان عوامل مختلفی را در زمینه‌ی عدم دسترسی به حق اشتغال بیان کرده‌اند، از جمله؛ معلولیت، دسترسی‌ناپذیری محیط‌های کار، تبعیض در استخدام‌ها.
نظرسنجی کمیسیون حقوق بشر نشان می‌دهد که از مجموع حدود ۹۸۰ پاسخ‌دهنده، تنها ۱۲۵ تن آن‌ها به آموزش دسترسی دارند. از این میان ۹۹ فرد آن‌ها دانش‌آموز هستند و ۲۴ تن دیگر دانشجوی دانشگاه‌های دولتی و خصوصی.
پاسخ‌دهندگان گفته‌اند که به‌دلیل بالا بودن سن، فاصله‌ی زیاد از مراکز آموزشی، نبود امکانات ویژه‌ی معلولان در آموزشگاه‌های عمومی و مشکلات اقتصادی از دسترسی به حق آموزش محروم‌اند.
یافته‌های نظرسنجی کمیسیون حقوق بشر نشان می‌دهد که بیشتر پاسخ‌دهندگان از دوری موقعیت مراکز بهداشتی از محل سکونت‌شان، شکایت داشته‌اند. بیش از ۲۳۰ پاسخ‌دهنده گفته‌اند که مراکز بهداشتی، هیچ‌گونه سهولت و امکانات مثل ویلچر، رمپ و لفت برای معلولان ندارند.
مقام‌های کمیسیون حقوق بشر می‌گویند که انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۸ را نظارت کرده‌اند و یافته‌های‌شان نشان می‌دهد که معلولان در زمینه‌ی دسترسی فیزیکی و دسترسی به حق رای‌دهی مستقلانه با چالش‌هایی مواجه بوده‌اند. بنفشه یعقوبی عضو این کمیسیون می‌گوید که معلولان در زمینه‌ی انتخاب‌کردن و رای‌دادن به مشکل عدم دسترسی به مراکز راهی‌دهی و انتخاب مستقلانه مواجه بوده‌اند و در زمینه‌ی انتخاب شدن، از عدم اعتماد جامعه به توانمندی شان رنج می‌برند.
در این نظرسنجی پاسخ‌دهندگان گفته‌اند که در خانواده‌های‌شان به مشکل بی‌توجهی، تحقیر و تبعیض، محدودیت در رفت و آمد با نزدیکان، محدودیت در اشتراک در مراسم‌های خانوادگی، شرم از مردم به‌دلیل معلولیت و خشونت‌های خانوادگی مواجه‌اند.
براساس این نظرسنجی معلولان در جامعه مورد تبعیض و تحقیر بیشتر قرار می‌گیرند. همین‌طور بی‌توجهی در رده‌ی دوم، خشونت‌های فیزیکی در رده‌ی سوم و احساس شرم از مردم به‌دلیل معلولیت در رده‌های بعدی قرار می‌گیرد.
براساس آمار اداره‌ی احصائیه‌ی مرکزی، حدود ۹۵۰ هزار فرد در افغانستان بر اثر عوامل مختلف معلول شده‌اند که سه درصد کل جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند. کمیته‌ی بین‌المللی صلیب سرح در افغانستان سال گذشته خورشیدی اعلام کرد که بیش از یک میلیون نفر در این کشور دارای یک نوع معلولیت است. این سازمان اعلام کرده بود که هر سال حدود ده هزار معلول را که نیاز به توان‌بخشی یا عضو مصنوعی دارند، ثبت می‌کند. براساس آمار این سازمان، ده درصد این افراد بر اثر جنگ معلول شده و ۹۰ درصد دیگر آن‌ها معلول مادرزادی‌اند و یا ناشی از بیماری و تصادف معلول شده‌اند.
این درحالی است که آخرین آمار ارایه‌شده از شمار معلولان در افغانستان به ۱۵ سال قبل برمی‌گردد. موسسه‌ی هندیکپ انترنشنال در سال ۲۰۰۵ با انجام یک سروی در افغانستان، رقم معلولان افغانستان را ۲.۷ درصد کل جمعیت کشور اعلام کرد.
پیام ها