خروج نیروهای اَمریکا و ناتو، حاکمیت بنیادگرایی را محقق نمی کند

افغانستان در طول پنج هزار سال تاریخ خود، شاهد صدها حملاتِ بزرگ و مخرب بوده و فراز و فرودهای زیادی را تجربه کرده است. مانند حمله مغول‌ها به افغانستان (1216-1221 میلادی)، جنگ اول افغان و انگلیس (1839-1842 میلادی)، جنگ دوم افغان و انگلیس (1871-1878 میلادی)، تجاوز اتحاد جماهیر شوروی در افغانستان (1979-1989 میلادی)، حضور اَمریکا و ناتو در افغانستان (2001-2021 میلادی) و بعد از این نیز شاهد حملات، جنگ‌ها و درگیری خواهد بود. اما این سرزمین هرگز از صحنه تاریخ محو نخواهد گردید.

اینکه اَمریکا و ناتو تصمیم گرفتند تا نیروهای باقی‌مانده خود را نیز از افغانستان خارج کنند، تصمیم ارزشمند و سرنوشت‌ساز برای مردم و دولت افغانستان است.

 با این حال نگرانی‌های شهروندان در مورد خروج و عدم خروج نیروهای اَمریکا و ناتو از کشور نیز رفع گردید و برای دولت و ملتِ افغانستان سرنوشت معلوم شد که آنان از کشور خارج می‌شوند و باید برای فردای سرزمین خود چاره‌ای اندیشید.

بنابر دستور جو بایدن رئیس جمهور ایالات متحده اَمریکا، 2500 نیروی نظامی باقی‌مانده آن کشور الی 11 سپتامبر سال جاری از افغانستان خارج خواهند شد و سرنوشت جنگ افغانستان را به نظامیان افغان واگذار خواهند کرد.

 پس از سال 2014 حدود 150000 یکصدوپنجاه هزار نیروهای نظامی خارجی درگیر جنگ، از افغانستان خارج شدند، اما این کشور سقوط نکرد و همچنان سرپا ایستاد و نیروهای امنیتی و دفاعی افغان از آن دفاع کردند، مطمئنن با خروج 2500 نیروی خارجی دیگر نیز در سرنوشت افغانستان تغییری بنیادی نخواهد آمد.

از این تصمیم ایالات متحده، رئیس جمهوری افغانستان استقبال کرده است و اضافه نموده که در روند خروج نیروهای نظامی اَمریکا و ناتو همکاری خواهد کرد. همچنین اکثریت شهروندان افغانستان از این تصمیم رئیس جمهوری ایالات متحده استقبال کرده و آن را فرصتی برای خود اتکایی مردم افغانستان دانسته‌اند.

اما تعدادی از شهروندان کشور به ویژه زنان نسبت به مردان زیادتر نگران شکنندگی وضعیت و حاکمیت دوباره طالبان و ایجاد محدودیت سنگین بالای زنان هستند و متأسفانه که نگرانی‌های شان نسبت به خوشبینی‌ها در مورد خروج کامل نیروهای خارجی از افغانستان بیشتر است.

اما شهروندان کشور باید بدانند که وضعیت کنونی کشور با اوضاع زمان خروج اتحاد جماهیر شوروی از افغانستان، آغاز جنگ‌های داخلی و ورود طالبان به افغانستان متفاوت است.

در آن زمان یک حکومت نیم‌بند و دارای حاکمیت پراکنده وجود داشت. امروز حکومت با تمام ساختارها به صورت قوی و مستحکم وجود دارد.

 350 هزار نیروهای امنیتی و دفاعی مسلکی و با تجربه به عنوان ستون‌های فولادین برای دفاع از نظام وجود دارد. ساختارهای دموکراتیک و ارادۀ استوار برای حفاظت از داشته‌ها و دستآوردهای دو دهه پسین همچنان وجود دارد. در حال حاضر سقوط افغانستان متصور نیست، بلکه فرصتی برایش پیش آمده که از آن می‌توان به نفع کشور استفاده بهینه نمود و دشمنان را منزوی کرد.

از زمان توافق ایالات متحده و طالبان در ماه فبروری سال 2020، نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان اکثریت مطلق عملیات‌های نظامی را به طور مستقلانه انجام می‌دهند. این نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان بودند که تمام عملیات‌های کوچک و بزرگ را در سطح کشور انجام داده‌اند. نیروهای امنیتی و دفاعی ما توانایی دفاع از افغانستان در برابر تهدیدات طالبان و سایر گروه‌های تروریستی را دارند.

 اما حمایت شهروندان از نیروهای امنیتی و دفاعی و نظام کنونی کشور شرط حتمی است. در کنار 350 هزار نیروهای امنیتی و دفاعی کشور، شهروندان نیز آماده دفاع از این خاک خواهند بود و در صورت لزوم در مقابل طالبان و سایر گروه‌های دهشت‌افگن می‌جنگند.

از سوی دیگر، ایالات متحده و سایر متحدان اطمینان داده‌اند که حمایت از نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان، کمک‌های بشردوستانه و انکشافی شان با دولت افغانستان همچنان ادامه خواهد داشت تا از ظهور دوباره القاعده و سایر گروه‌های تروریستی جلوگیری کنند.

طی دو دهه گذشته با همکاری ایالات متحده و ناتو، نیروهای دفاعی و امنیتی افغانستان آموزش‌های لازم را فراگرفتند و دارای تجربه خوب در مهار تروریستان می‌باشند.

برای بیرون رفت از وضعیت آشفته و بحرانی کنونی، رئیس جمهور محمد اشرف غنی نیز طرح نقشه راه صلح که دارای سه ستون اصلی آتش‌بس، تأمین صلح پایدار و عادلانه و برگزاری انتخابات می‌باشد را جهت مذاکرات صلح، برای طالبان و جامعه جهانی پیشکش نموده گفت که بخاطر رسیدن به صلح، من حاضر هستم که قبل از پایان دورۀ ریاست جمهوری‌ام، انتخابات زودهنگام را برگزار نمایم. طالبان هم باید بدانند که تداوم جنگ و خشونت باعث توقف خروج نیروهای خارجی خواهد شد.

طالبان هم با درک این موضوع که اگر به جنگ و خشونت ادامه بدهند، ممکن بهانۀ برای نیروهای خارجی مبنی بر تداوم حضور در افغانستان پیدا شود و از خروج منصرف شوند و یا اینکه تعدادی از نیروهای نظامی خارجی در کشور باقی‌بمانند، احتمالاً طی پنج ماه آینده از جنگ و درگیری خوداری خواهند کرد. اگرچه موقف‌گیری های اخیر طالبان به وضاحت نشان می‌دهد که ختم حضور اَمریکا و ناتو، میدان را برای برگشت تندروان اسلامی با پشتیبانی پاکستان به قدرت فراهم خواهد ساخت و اما در عدم حضور اَمریکا و ناتو، کشورهای چین، روسیه، هند و ایران از ورود تندروان اسلامی به ویژه داعش و القاعده در افغانستان جلوگیری خواهند کرد. چون هر چهار کشور متذکره از حضور بنیادگرایان و تندروان اسلامی در حراس هستند که مبادا به آن کشورها رخنه کنند.

خوشبختانه کشورهای منطقه نیز به این باور رسیدند که یک افغانستان مصؤن به سود تمام منطقه است. جهان و منطقه باید مدیون مبارزات نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان باشند؛ افغانستان در خط مقدم مبارزه با تروریزم قرار دارد و سد مستحکمی در برابر گروه‌های تروریستی می‌باشد.

انتظار شهروندان کشور این است که در جریان خروج نیروهای نظامی خارجی از افغانستان، مذاکرات صلح میان حکومت افغانستان و طالبان توقف نکند، بلکه با اراده مستحکم بسوی گفتگوهای صلح بشتابند تا به آتش‌بس و صلح پایدار دست پیدا کنیم.

 بعد از پایان مذاکرات میان حکومت افغانستان و گروه طالبان، توافق‌نامه صلح که تمام خواسته‌های مردم افغانستان در آن منعکس گردیده باشد، با ضمانت اجرای مستحکم شورای امنیت سازمان ملل متحد و اعضای جامعه جهانی، کشورهای منطقه به ویژه پاکستان، تصدیق گردد که طالبان از آنچه توافق صورت گرفته است، پا را بیشتر دراز نخواهند کرد و به ارادۀ ملت ارج خواهند گذاشت.

برای تبیین بهتر خروج نیروهای نظامی اَمریکا و متحدان آن از افغانستان، می‌توان فرصت‌های خروج آنان از کشور را به صورت زیر برشمرد: با خروج نیروهای اَمریکایی و ناتو برای طالبان دیگر بهانه‌ی برای تداوم جنگ و درگیری در افغانستان باقی نخواهد ماند، کمک‌های جامعه جهانی به نیروهای امنیتی و دفاعی کشور همچنان ادامه خواهد داشت؛ ایران برای تداوم جنگ نیابتی علیه منافع اَمریکا در خاک افغانستان توجیه نخواهد داشت، با خروج کامل نیروهای نظامی اَمریکایی و ناتو فرصت مهم برای افغان‌ها فراهم می‌گردد تا به خود اتکایی فکر کنند و اداره کشور را به صورت کامل به دست گیرند، جامعه جهانی دیگر از جنگ و بحران در افغانستان حمایت نمی‌کند و نسخه طالبان بعد از این خریدار نخواهد داشت، و از همه مهم‌تر اینکه حریم زمینی و هوایی افغانستان توسط نیروهای نظامی افغان کنترول خواهد گردید.

هیچ آجندای ویرانگر و برگشت به امارت اسلامی وجود ندارد. نشست مسکو که در آن نمایندگان چهار کشور اَمریکا، روسیه، چین و پاکستان با حضور نمایندگان طالبان و حکومت افغانستان برگزار گردید نیز با برگشت امارت اسلامی مخالفت نشان دادند که این خود پیام و نوید خوش برای شهروندان افغانستان است.

نویسنده: احمد هیواد رهیاب